Invallen op het laatste moment

Invallen in de Formule 1. Soms gebeurt het op het laatste moment en vaak pakt het niet goed uit.

Als Niki Lauda in 1979 tijdens de eerste training van de Grand Prix van Canada besluit dat hij genoeg heeft van het "rijden in cirkeltjes" heeft teambaas Bernie Ecclestone een accuut probleem. Maar zoals altijd weet hij al snel een oplossing want Bernie herinnert zich dat de Argentijn Ricardo Zunino, die in Engeland al kort met de oude Brabham-Alfa heeft mogen rijden, op de tribune zit. Ecclestone laat via de speakers omroepen dat Zunino zich in de paddock moet melden.

Slechts enkele uren later stuurt de Argentijn gehuld in Lauda's overall en helm de Brabham BT49 de baan op. En finisht op zondag op een keurige zevende plaats (hierboven).

Een jaar later tijdens de Nederlandse Grand Prix blijkt op vrijdag dat de Duitser Jochen Mass nog teveel last heeft van de crash die hij twee weken eerder in Oostenrijk heeft gehad. Geen wonder want later zal blijken dat hij twee nekwervels heeft beschadigd. De als gast van Ken Tyrrell in de paddock rondslenterende Mike Thackwell, 19 jaar pas, wordt overgehaald om in de Arrows A3 te stappen (foto bovenaan) voor een onverwacht Formule 1-debuut. De Nieuw-Zeelander doet wat hij kan, maakt geen domme fouten maar komt een halve seconde tekort om zich voor de race te kwalificeren.

Twee weken later mag de Duitser Manfred Winkelhock het in de Arrows proberen. Hij is aanbevolen door de gewonde Mass. Ook Manfred heeft geen enkele F1-ervaring maar in tegenstelling tot Thackwell nog wel een eigen stoeltje aangemeten gekregen. Tijdens de eerste training maakt de Duitser (foto hieronder) indruk met een 19e plaats maar 's middags crasht hij de Arrows als hij ATS-coureur Surer voorbij wenkt en daarbij de controle over de auto verliest. In de reserveauto is hij kansloos en slaagt er niet in zich voor de race plaatsen.

Huub Rothengatter heeft vanwege een zware rugblessure -opgelopen na een val met een crossmotor- anderhalf jaar niet geracet als hij halverwege 1984 een telefoontje krijgt. Of hij in Canada met de Spirit Formule 1 wil rijden. Het is de misschien wel meest onverwachte, onmogelijke come back die ooit is gemaakt maar Huub (foto hieronder op Brands Hatch) maakt het waar.

Hij stuurt de Spirit -weliswaar op grote achterstand door allerlei technische mankementen- meer dan anderhalf uur rond en brengt hem naar de finish. Een unieke prestatie.

Meer recent, in 1999, komt de Fransman Stéphane Sarrazin nagenoeg onvoorbereid aan de start bij de Grand Prix van Brazilië. Hij is op dat moment actief in de Formule 3000 en als testcoureur verbonden aan het team van Alain Prost. Veel F1 kilometers heeft Sarrazin niet gemaakt als hij wordt uitgeleend aan Minardi dat vervanging zoekt voor de geblesseerde Luca Badoer. Sarrazins F1 debuut (hieronder) is uitstekend. In de nog op Badoer afgestelde auto deklasseert hij teamgenoot Gene maar als halverwege de race het gaspedaal blijft open staan, crasht hij uit de race. Dat hij nooit weer een kans krijgt in de F1 is onbegrijpelijk..

De ongekroonde koning van de invalbeurten is echter de Engelsman Geoff Lees. Alleen al in de F1-statistieken is ie uniek omdat hij in totaal vijf Grand Prix-starts maakt en dat in vijf verschillende merken auto's doet. De eerste start is in Duitsland 1979 als hij de zieke Jean-Pierre Jarier vervangt. Op donderdagmiddag voor de race ziet hij de Tyrrell 009 voor het eerst en merkt dat hij er lekker in zit. Het hele weekend is hij "on the pace" en finisht de race op een mooie zevende plek. Tyrrell vraagt hem om ook de volgende race te rijden maar als Geoff met zijn trotse ouders in Oostenrijk arriveert, krijgt hij tot zijn verbazing te horen dat Derek Daly in de auto rijdt. Drie jaar later wordt Lees (in juni 1982) halsoverkop ingevlogen als Jan Lammers in Detroit zijn duim breekt en de race in Montreal moet missen. Lees stapt onvoorbereid in de Theodore van Jan en weet het ding zelfs voor de race te kwalificeren. Die race is echter snel voorbij want Geoff raakt verwikkeld in de ravage na de start en valt na enkele honderden meters uit. De auto kan niet worden gerepareerd en dus mist Lees de herstart.

Zijn laatste Grand Prix-start beleeft hij anderhalve maand later en opnieuw als invaller. Lotus-rijder Nigel Mansell is nog niet hersteld en "Super-Sub" Lees mag hem op Paul Ricard vervangen. Maar de Brit zit slecht in de Lotus (foto onder). Hij levert weliswaar degelijk werk af maar verliest teveel op teamgenoot De Angelis. Omdat de F1 kennelijk niet op hem zit te wachten, verkast Lees naar Japan waar hij een lange, succesvolle carrière heeft.